Zdalne nauczanie geografii: ewaluacja założeń, metod i środków
DOI:
https://doi.org/10.24917/20845456.18.2Abstrakt
Nauczanie na odległość ma ponad 200-letnią historię, w trakcie której zmieniały się jego definicje. Rozwój technologiczny spowodował, że pojawiały się nowe narzędzia i środki dydaktyczne oraz metody nauczania wykorzystywane w tej formie nauczania. Nieoczekiwane rozpowszechnienie się edukacji zdalnej w skali globalnej ostatnich latach z powodu pandemii COVID-19 spowodowało, że można uznać je za swoiste zdarzenie krytyczne w edukacji. Przyniosło one duże zmiany strategii nauczania-uczenia się zarówno dla uczniów jak i nauczycieli. Celem artykułu jest scharakteryzowanie zmian zaistniałych w kształceniu zdalnym w latach 1900-2022, w tym przede wszystkim na ewolucji jego definicji, metod i środków dydaktycznych. Artykuł jest efektem studiów literatury dotyczącej zdalnego nauczania, także w kontekście nauczania geografii. Przegląd literatury wykazał istotną lukę w zakresie opracowań naukowych poświęconych edukacji na odległość. Nowe okoliczności w szkolnej rzeczywistości, wynikłe z pandemii oraz postęp technologiczny ujawniły i wzmocniły potrzebę pilnego uzupełnienia tej luki.
Bibliografia
Bednarek, J., Lubina, E. 2008. Kształcenie na odległość. Podstawy dydaktyki. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Bialik, M. 2020. Zdalne nauczanie jako element pracy z uczniami w szkołach w czasie pandemii koronawirusa w Polsce. Zeszyty Naukowe WSG, 40.
Domagała‑Zyśk, E. 2020. Zdalne uczenie się i nauczanie a specjalne potrzeby edukacyjne. Z doświadczeń pandemii Covid-19. Wydawnictwo Episteme.
Donocik, I. 2021. Kształcenie na odległość w szkołach i placówkach systemu oświaty w sytuacji pandemii. Z doświadczeń w roku szkolnym 2019/2020. Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Doroszewski, W. 1996. Słownik języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Frania, M. 2017. Nowe media, technologie i trendy w edukacji. W kierunku mobilności i kształcenia hybrydowego. Kraków.
Godawa, G., Kutek‑Sładek, K. 2020. Zdalne nauczanie w sytuacji pandemii COVID-19 w opinii rodziców uczniów szkół podstawowych. Roczniki Pedagogiczne, 12(4).
Jakubowski, M., Gajderowicz, T., Wrona S. 2022. Achievement of secondary school students after pandemic lockdown and structural reforms of education system. Warszawa: Evidence Institute.
Jancarz‑Łanczakowska, B. 2016. Edukacja przyrodnicza z zastosowaniem e‑learningu przygotowaniem do uczenia się przez całe życie. Kraków.
Juszczyk, S. 2003. Edukacja na odległość: kilka refleksji konstruktywistycznych i kognitywistycznych, 1. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Klej, A. 2013. Wykorzystanie potencjału interaktywnych technologii w procesie dydaktycznym w oparciu o audiowizualną metodę uczenia się Edgara Dale’a. E‑mentor, 4.
Kopciał, P. 2013. Analiza metod e‑learningowych stosowanych w kształceniu osób dorosłych. Zeszyty Naukowe Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki, 7.
Korzan, D. 2003. Ewolucja kształcenia zdalnego, Kształcenie ustawiczne – idee i doświadczenia. Płock: Wyd. Naukowe NOVUM.
Kubiak, M. 2000. Szkoła, Internet, Intranet. Wirtualna edukacja. Warszawa.
Kusztelak, A. 2009. Edukacja na dystans : zarys dziejów, wyniki, perspektywy. Przegląd Naukowo‑Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa, 1.
Kuźnicz, K. 2015. E‑learning. Kultura studiowania w przestrzeni sieci. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Landowska, A., Kaczmarek J. 2006. Współczesne trendy w dziedzinie systemów zdalnego nauczania. Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej, 22.
Lynch, K., Bednarz, B., Boxall, J., Chalmers, L., France, D., Kesby, J. 2008. E‑learning for Geography’s Teaching and Learning Spaces. Journal of Geography in Higher Education, (32)1.
Machalska, M. 2019. Digital learning. Od e‑learningu do dzielenia się wiedzą. Warszawa.
Maniak, G. 2015. Kształcenie przez cały życie‑idea i realizacja. Polska na tle Unii Europejskiej. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 214.
Meger, Z. 2006. Podstawy e‑learningu. Od Shannona do konstruktywizmu. E‑mentor, 16.
Meger, Z. 2008. Szósta generacja nauczania zdalnego, E‑edukacja dla rozwoju społeczeństwa. Warszawa: Fundacja promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych.
Meger, Z. 2013. Kooperatywna edukacja zdalna w kształceniu przyrodniczym. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Mokwa‑Tarnowska, I. 2015. E‑learning i blended learning w nauczaniu akademickim. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.
Nowak, J., Cieślak, A. 1983. Edukacja dorosłych w Polsce i na świecie. Warszawa.
Nowy Słownik Języka Polskiego. 2002. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Ogonowska, A. 2013. Współczesna edukacja medialna: teoria i rzeczywistość. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Palmentieri, S. 2022. E‑Learning in Geography: new perspectives in post‑pandemic. AIMS Geosciences, 8 (1).
Paradowski, M. 2009. Rola native speakera w nauczaniu języków obcych. Perspektywa pedagogiczna, psychologiczna i praktyczna, Kształcenie językowe w szkolnictwie wyższym.
Plebańska, M. 2011. E‑learning. Tajniki edukacji na odległość. Warszawa.
Retyk, J. 2022. Wpływ definicji pracy zdalnej na rynek pracy w Polsce. Problematyki Prawa Pracy i Polityki Socjalnej, 3.
Sendur, A., Kościńska, A. 2021. Kształcenie w sieci – teoria i praktyka. Przewodnik dla nauczycieli języków obcych i nie tylko. Kraków.
Szawłowska, K. 2017. Od kursów korespondencyjnych do e‑learningu akademickiego. Przeszłość i teraźniejszość nauczania na odległość. Człowiek w Kulturze, 27.
Szkurłat, E., Hibszer, A., Piotrowska, I., Rachwał, T. 2018. Podstawa programowa geografii źródłem nauczycielskich wyzwań. Prace Komisji Edukacji Geograficznej Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 8.
Tripp, D. 1990. Zdarzenia krytyczne w nauczaniu. Kształtowanie profesjonalnego osądu.
Wieczorkowski, K. 1997. Metody informatyczne w kształceniu na dystans. NEODi‑DAGMATA, 23.
Wójtowicz, B., Świętek, A. 2018. Geografia po reformie – zmiany zakresu treści kształcenia w podstawie programowej a ich dobór w podręcznikach szkolnych. Prace Komisji Edukacji Geograficznej Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 8.
Zawacka, E. 1967, Kształcenie korespondencyjne. Warszawa.
Ziółkowski, P. 2015. Teoretyczne podstawy kształcenia. Skrypt dla studentów. Bydgoszcz: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Złożenie artykułu do druku oznacza wyrażenie zgody na bezpłatne (tj. bez honorariów autorskich) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wydawcę i zezwolenie na wydanie pracy w postaci drukowanej w dowolnej liczbie egzemplarzy oraz zamieszczenie jej w postaci otwartego dostępu na stronie internetowej czasopisma, w bibliotekach cyfrowych oraz innych cyfrowych platformach wydawniczych, z którymi Wydawca zawarł lub zawrze stosowne porozumienie o udostępnianiu. W przypadku artykułów wieloautorskich przyjmuje się, że autor zgłaszający pracę („correspondingauthor”) ma pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych współautorów w tym zakresie. Autorzy są proszeni o podpisanie stosownego oświadczenia w tej sprawie.
