Co zostało z idei jedności geografii?
Słowa kluczowe:
Wacław Nałkowski, geografia, idea jedności geografii, tożsamość geografii, epistemologia KantaAbstrakt
Trying to analyze and assess particular scientific, educational and philosophical concepts of Wacław Nałkowski, one should not lose sight of what is his greatest achievement, what was his main concern and care throughout all his scientific career. It is the idea of geography as an autonomous and coherent science, covering the whole of reality that is perceived and experienced in the course of the everyday life. Among the contemporary Polish geographical circles there are very limited number of scholars who are inclined to understand and accept this fairly simple idea. It was demonstrated thanks to the current debate conducted in the pages of Polish scientific journals, and especially the polemics between Jerzy Bański and Zbigniew Rykiel. Understanding of some key notions by particular disputants showed to be so different, that it prevents effective agreement. In spite of that, they both seem to suggest that the idea of the unity of geography is harmful and should be abandoned. Like the most of geographers, they see no need for the unity of geography, or set their hope for its reintegration on unifying of human and physical geographies. The article presents the arguments in the light of which such position must be recognized incorrect mainly due to the fact, that the disputants utilize the elements of colloquial speech instead of the exact philosophical meaning of such terms like the unity and identity (with reference to geography of course). Therefore, the conclusion tells that the idea of disintegration geography synonymous with its liquidation is definitely premature in the face of the great potential contained in the classical geographical concepts, represented also by Wacław Nalkowski.
Bibliografia
Bański J., 2010, Stan krytyczny polskiej geografii – krytyka stanu, „Przegląd Geograficzny”, nr 82, s. 401–416.
Humboldt A. von, 1845, Kosmos. Entwurf einer physischen Weltbeschreibung, 1 Band, J.G. Cotta, Verdag, Stuttgart und Tűbingen.
Kołodziejczyk S.T., 2006, Granice pojęciowe metafizyki, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Leibniz G.W.F., 1969, Prawdy pierwotne metafizyki, tłum. J. Domański, [w:] G.W.F. Leibniz, Wyznanie wiary filozofa oraz inne pisma filozoficzne, PWN, Warszawa.
Liszewski S., 2004, Stan dyskusji polskich geografów na temat jedności i zakresu pojęciowego współczesnej geografii, [w:] A. Jackowski (red.), Geografia u progu XXI wieku, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
Rink F.T. (red.), 1802, Immanuel Kants Physische Geographie, Göbbels und Unzer, Königsberg.
Rykiel Z., 2011, Krytyka krytyki czyli elementy socjologii geografii, „Przestrzeń Społeczna”, nr 1, s. 1–11.
Walicki A., 2011, Niebezpieczne nieporozumienia w sprawach nauki, „Tygodnik Przegląd”, nr 7.
Wilczyński W., 2003, Autonomia i jedność geografii. Studium metodologiczne, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Złożenie artykułu do druku oznacza wyrażenie zgody na bezpłatne (tj. bez honorariów autorskich) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wydawcę i zezwolenie na wydanie pracy w postaci drukowanej w dowolnej liczbie egzemplarzy oraz zamieszczenie jej w postaci otwartego dostępu na stronie internetowej czasopisma, w bibliotekach cyfrowych oraz innych cyfrowych platformach wydawniczych, z którymi Wydawca zawarł lub zawrze stosowne porozumienie o udostępnianiu. W przypadku artykułów wieloautorskich przyjmuje się, że autor zgłaszający pracę („correspondingauthor”) ma pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych współautorów w tym zakresie. Autorzy są proszeni o podpisanie stosownego oświadczenia w tej sprawie.