Edukacja geograficzna z elementami edukacji antydyskryminacyjnej w szkole waldorfskiej

Autor

  • Michał Zatorski Uniwersytet Jagielloński, Wydział Geografii i Geologii, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Geomorfologii

Słowa kluczowe:

edukacja antydyskryminacyjna, edukacja geograficzna, etniczność, mniejszości narodowe i etniczne, tożsamość

Abstrakt

W trakcie podstawowej szkolnej edukacji geograficznej uczniowie nie mają świadomości, że nabyte wiadomości i umiejętności są niezbędne do właściwej percepcji i obserwacji zjawisk społecznych oraz przyrodniczych. W pedagogice waldorfskiej geografia traktowana jest jako jeden z dwóch najważniejszych przedmiotów szkolnych, które wyznaczają drogę poznawania przez uczniów otaczającej ich rzeczywistości. Realizowane w tej szkole elementy edukacji antydyskryminacyjnej czynią z geografii naukę pojednania pomiędzy narodami, w myśl słów prof. Stanisława Pawłowskiego: „Jedna jest Ziemia i jeden człowiek na niej” (Pawłowski, 1939: 1). Wdrażanie elementów edukacji antydyskryminacyjnej do realizowanych treści geograficznych w szkołach publicznych, pozwoliłoby na wzmocnienie praktycznej i wychowawczej roli geografii. Byłaby to również odpowiedź na systemowe rozwiązanie braku edukacji antydyskryminacyjnej w polskich szkołach.

Bibliografia

Babicz, J. (red.). (1965). Przegląd zagranicznej literatury geograficznej. Tendencje specjalizacyjne i integracyjne w geografii XIX i XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Geografii PAN.

Branka, M. (2011). Edukacja antydyskryminacyjna. W: M. Branka (red.), Edukacja antydyskryminacyjna i jej standardy jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej.

Cieślikowska, D. (2010). Tożsamość społeczna. Dyskryminacja. Przeciwdziałanie dyskryminacji. W: M. Branka, D. Cieślikowska (red.), Edukacja antydyskryminacyjna. Podręcznik trenerski. Kraków: Wydawnictwo Stowarzyszenia Willa Decjusza, 66–74, 108–132.

Czaja-Chudyba, I. (2005). Odkrywanie zdolności dziecka. Kraków: Wydawnictwo Naukowe AP.

Deklaracja praw osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych, religijnych i językowych z dnia 10 grudnia 1992 roku.

Eriksen, T.H. (2013). Etniczność i nacjonalizm, B. Gutkowska-Nowak (tłum.). Kraków: Wydawnictwo UJ.

Europejska konwencja praw człowieka z dnia 4 listopada 1950 roku, art. 14.

Fenton, S. (2013). Etniczność. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Groenwald, M., Plit F., Rodzoś, J., Szkurłat, E., Tracz, M. (2008). Raport o stanie geografii szkolnej w nowym systemie oświaty w Polsce. W: R. Wiśniewski, W. Gierańczyk (red.), Dokumentacja Geograficzna – Geografia we współczesnym systemie kształcenia, 38. Warszawa: Wydawnictwo IGiPZ PAN, 5–17.

Jakubowski, M. (1996). O myśleniu filozoficznym i poszukiwaniu zasad porządkujących wiedzę geograficzną. W: M.Z. Pulinowa (red.), Człowiek bliżej Ziemi. O teoretycznych podstawach nauczania geografii i ich praktycznym zastosowaniu. Warszawa: Wydawnictwo WSiP, 68–84.

Konwencja UNESCO o zakazie dyskryminacji w szkolnictwie z 1960 roku.

Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej z 1966 roku, art. 27.

Kwiecień, P. (2014). Edukacja antydyskryminacyjna w Polsce – przegląd działań. Wydawnictwo Sieć Tolerancji. Pozyskano z: http://siectolerancji.pl/sites/default/files/upload/Edukacja%20antydyskryminacyjna%20w%20Polsce.pdf

Maik, W. (2012). Przemiany Geografii jako nauki i ich wpływ na system akademickiej edukacji geograficznej. Prace Komisji Edukacji Geograficznej PTG, 2. Łódź–Toruń, 15–25.

Pawłowski, S. (1938). Geografia jako nauka i przedmiot nauczania. Lwów–Warszawa: Książnica-Atlas, 56–90, 131–146, 199–203.

Pawłowski, S. (1939). Rola geografii w życiu narodów. Czasopismo Geograficzne, 1, 1–2.

Posern-Zieliński, A. (2005). Etniczność. Kategorie. Procesy etniczne. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 roku w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych.

Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z dnia 6 stycznia 2005 roku (Dz.U. z 2005 r. nr 17, poz. 141).

Ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania z dnia 3 grudnia 2010 roku (Dz.U. 2010 r. nr 254, poz. 1700).

Wilczyński, W. (1996). Idea przyrody w historii myśli geograficznej. Kielce: Wydawnictwo Jedność.

Wilczyński, W. (2003). Autonomia i jedność geografii. Łódź: Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.

Wilczyński, W. (2011). Ideowe źródła i tożsamość geografii. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.

Zatorski, M. (2014). Idea geografii regionalnej jako przedmiotu nauczania w okresie kryzysu geografii w szkole. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Geographica, 7, 30–36.

Żelazny, W. (2004). Etniczność. Ład. Konflikt. Sprawiedliwość. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Pobrania

Opublikowane

2016-12-30

Numer

Tom 10

Dział

Artykuły

Licencja

Złożenie artykułu do druku oznacza wyrażenie zgody na bezpłatne (tj. bez honorariów autorskich) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wydawcę i zezwolenie na wydanie pracy w postaci drukowanej w dowolnej liczbie egzemplarzy oraz zamieszczenie jej w postaci otwartego dostępu na stronie internetowej czasopisma, w bibliotekach cyfrowych oraz innych cyfrowych platformach wydawniczych, z którymi Wydawca zawarł lub zawrze stosowne porozumienie o udostępnianiu. W przypadku artykułów wieloautorskich przyjmuje się, że autor zgłaszający pracę („correspondingauthor”) ma pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych współautorów w tym zakresie. Autorzy są proszeni o podpisanie stosownego oświadczenia w tej sprawie.

Oświadczenie