Author’s cultural itinerary in Kielce „Traces of Jewish Heritage”
DOI:
https://doi.org/10.24917/20845456.21.7Keywords:
city route, Jewish heritage, Kielce, tourist routeAbstract
The article presents the author’s proposal for a new cultural trail in Kielce, designed to showcase the surviving heritage of Jewish culture in the city. Based on relevant literature, a general overview of cultural tourism is provided, along with an introduction to terms related to tourist trails. The aim of the paper is to propose a cultural walking trail, “In the Footsteps of Jewish Cultural Heritage”, in Kielce, which includes 12 of the most significant Judaica-related sites. The proposed route is approximately 6.2 kilometers long and offers an opportunity not only to explore Jewish heritage but also to become acquainted with the city’s key landmarks. Several sites on the proposed trail overlap with those on Kielce’s main urban route, while others are located near other notable city attractions. The trail is intended to familiarize tourists with Jewish cultural heritage and highlight the contributions of the Jewish community to the history and development of Kielce. It serves educational, cognitive, and historical functions, featuring sites of various categories, including places of martyrdom, memorial sites, religious and recreational venues, as well as areas that once served as everyday living spaces for the Jewish diaspora. These sites hold significant historical and architectural value.
References
Arszyński, M. (2007). Idea – pamięć – troska. Rola zabytków w przestrzeni społecznej i formy działań na rzecz ich zachowania od starożytności do połowy XX wieku. Ochrona zabytków, 4, 118–120.
Cohen, N. (2006). Światowy pisarz z kieleckich chasydów. Teraz, 4, 8–9.
Fąfara, E. (1983). Gehenna ludności żydowskiej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kaczanowski, L. (1984). Hitlerowskie fabryki śmierci na Kielecczyźnie. Warszawa: Wydawnictwo MON.
Kamińska, K. (2013). Szlak kulturowy – nowa strategia uobecniania przeszłości. Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego, 27, 319–329.
Kobyliński, Z. (2001). Dziedzictwo kulturowe: wartość i własność. W: A. Marciniak (red.), Przeszłość społeczna – próba konceptualizacji. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1141–1158.
Kobyliński, Z. (2011). Czym jest, komu jest potrzebne i do kogo należy dziedzictwo kulturowe? Mazowsze Studia Regionalne, 15, 25–38.
Kruczek, Z. (2005). Polska. Geografia atrakcji turystycznych. Kraków: Proksenia.
Maciągowski, M. (2009). Ludzie ludziom. Kielce: Stowarzyszenie im. Jana Karskiego.
Maciągowski, M. (2011). Przewodnik po żydowskich Kielcach. Śladami cieni. Kraków–Budapeszt: Austeria.
Małkowska-Bieniek, E. (2009). Polskie judaika jako magnes turystyczny. Turystyka Kulturowa, 4, 29–62.
Meducki, S., Wrona, Z. (1992). Antyżydowskie wydarzenia kieleckie 4 lipca 1946 roku, t. 1. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe.
Miller, M. (2012). Pojęcie i i rodzaje szlaków turystycznych. W: P. Cybula (red.), Szlaki turystyczne a prawo – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Kraków: PTTK.
Piotrowski, S. (1949). Misja Odyla Globocnika. Sprawozdania o wynikach finansowych zagłady Żydów w Polsce. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Raus, J. (2020). Możliwości rozwoju turystyki w Kielcach. Zeszyty Studenckiego Ruchu Naukowego UJK, 29, 95–108.
Stasiak, A. (2006). Produkt turystyczny – szlak. Turystyka i Hotelarstwo, 10, 9–40.
Stasiak, A., Śledzińska, J., Włodarczyk, B. (2014). Szlaki turystyczne od pomysłu do realizacji. Warszawa–Łódź: PTTK „Kraj”.
Szukalak, M. (2007). Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych, t. 1. Łódź: Oficyna Bibliofilów, 20–21.
Tabiaszewska, U. (2011). Żydowska przestrzeń miejska współczesnych Kielc. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Urbański, K. (2002). Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–2000. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Urbański, K. (2007). Kieleccy Żydzi. Kraków: Małopolska Oficyna Wydawnicza.
Urbański, K. (2013). Grabież tzw. majątków bezpańskich należących do Żydów w Kielcach i powiecie kieleckim w okresie okupacji. Res Gestae. Czasopismo Historyczne, 14, 222–228.
Urbański, K., Blumenfeld, R. (1995). Słownik historii kieleckich Żydów. Warszawa: Komitet Badań w Warszawie.
von Rohrscheidt, A.M. (2009). Nowoczesne trasy miejskie jako forma prezentacji historii i kultury oraz oferta turystyczna. W: A. Stasiak (red.), Kultura i turystyka. Wspólnie zyskać! Łódź: WSTH, 95–126.
Ziółkowska-Weiss, K., Chryc, P. (2023). Propozycja autorskiego szlaku kulturowego w Rzymie śladem rywalizacji barokowych geniuszy Gianlorenza Berniniego (1598–1680) i Francesca Borrominiego (1599–1667). Turystyka Kulturowa, 4, 167–186.
Dokumenty:
Główny Urząd Statystyczny (2024). Statystyczne Vademecum Samorządowca, https://svs.stat.gov.pl/380/55/171 (dostęp: 10.12.2024).
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze (2007). Instrukcja znakowania szlaków turystycznych, 4.
Netografia:
Bałamut, M., Chojnowska, A (2016). Ławeczka-rzeźba Jana Karskiego w Krakowie. Protest rodziny, https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,19539400,laweczka-rzezba-jana-karskiego-w-krakowie-protest-rodziny-wideo.html?disable‑
Redirects=true (dostęp: 23.10.2024).
Białek, S. (2011). Historia Kieleckich Żydów. http://www.dom-kielce-planty7.pl/historia-kieleckich-zydow/ (dostęp: 16.10.2024).
Bielawski, K., Białek, B. Kielce – Cmentarz żydowski na Pakoszu, http://cmentarze-zydowskie.pl/kielce.htm (dostęp: 10.12.2024).
Charakterystyka obiektów kultury materialnej Żydów na obszarze Polski, http://www.izrael.badacz.org/zydzi_w_polsce/obiekty.html (dostęp: 16.10.2024).
Guldon, Ł. (2015). Zarys dziejów Archiwum Państwowego w Kielcach, https://www.kielce.ap.gov.pl/p,67,historia-archiwum (dostęp: 10.12.2024).
Glińska, N. (2014). Cmentarz żydowski, https://zabytek.pl/pl/obiekty/kielce-cmentarz‑zydowski (dostęp: 23.10.2024).
Historia Społeczności. Wirtualny Sztetl, https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/k/399kielce/99-historia-spolecznosci/137460-historia-spolecznosci (dostęp: 17.10.2024).
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
The submission of a paper to be published is synonymous with an agreement to transfer the copyright free of charge from the author to the publisher. The author also agrees to permit the publisher to publish the paper in printed form, open access online form, digital library form and other digital platforms with which the publisher has or will have a publishing agreement. Furthermore, the author agrees to not limit the number of copies that may be printed or issued by the publisher. In the case of co-authored papers, it is assumed that the corresponding author is authorized to represent the remaining co-authors in this respect. Authors are requested to sign a copyright declaration.