Models of service systems in the split towns of the Polish-German and Polish-Czech borderlands
Słowa kluczowe:
Pogranicze polsko-niemieckie i polsko-czeskie, systemy obsługi, podział miastAbstrakt
On the basis of an empirical study, this article offers some generalisations concerning service systems characteristic of split towns in East-Central Europe. Three frontier urban complexes were examined, including two in the Polish-German borderland, viz. Słubice (Poland)- Frankfurt on the Oder (Germany) and Gubin (Poland) - Guben (Germany), and one in the Polish-Czech borderland, viz. Cieszyn (Poland) - Český Těšín (Czech Republic). The model approach adopted was intended to ensure an insight into the basic properties of the service system in the form of significant factors and connections holding within it. There are many factors giving shape to a service system, but those primarily responsible for differences between the service systems of the examined frontier urban complexes include: (a) the kinds of services offered, (b) specific forms of retail trade, (c) intensity of transborder traffic, and (d) consumers of services. Their unique combination allowed for distinguishing two service systems: in the Polish-German borderland and in the Polish-Czech one. The research also revealed that each system had a double service practice. One, geared to the service of the local population, is fairly stable, and the other - geared to a transborder customer - is different. In the Polish-Czech borderland it is balanced, equally open to the local customer and one from abroad, while in the Polish-German borderland it displays a marked asymmetry in terms of volume and function.Bibliografia
Bałtowski, M., Miszewski, M. (2007). Transformacja gospodarcza w Polsce (Economic transformation in Poland). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ciok, S. (1992). Polska granica zachodnia. Zmiana funkcji granicy (Polish western border. A change in its function). In: Z. Kurcz (ed.) ,Problemy społeczno-gospodarcze miast pogranicza polsko-niemieckiego. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 9–21.
Gąsior, G. (2008a). Zaolzie. In: G. Gąsior (coord.), Zaolzie. Polsko-czeski spór o Śląsk Cieszyński, 1918–2008. Warszawa: Fundacja Ośrodka KARTA, 2–3.
Gąsior, G. (2008b). Stawianie granic (Delimiting borders). In: G. Gąsior (coord.), Zaolzie. Polsko-czeski spór o Śląsk Cieszyński, 1918–2008. Warszawa: Fundacja Ośrodka KARTA, 46–107.
Graff, J. (2006). Einzelhandel ohne Grenzen? Konsumentenverhalten und Angebotsstrukturen in der Doppelstadt Frankfurt (Oder) – Słubice. Berlin: Freie Universität Berlin, typescipt of a diploma paper.
Kulczyńska, K. (2008). Rozmieszczenie i funkcjonowanie usług w mieście przygranicznym Słubice (Distribution and operation of services in the border town of Słubice). In: J. Słodczyk, E. Szafranek (eds.), Mechanizmy i uwarunkowania budowania konkurencyjności miast. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 203–212.
Kulczyńska, K. (2010a). The Gubin-Guben transborder urban complex as an arena of consumer behaviour. Bulletin of Geography (socio-economic series), 14, 79–89.
Kulczyńska, K. (2010b). Usługi jako czynnik kształtujący przestrzeń podzielonych miast pogranicza (Services as a factor moulding the space of split border towns). In: M. Barwiński (ed.), Obszary metropolitalne we współczesnym środowisku geograficznym. Łódź: 58. Zjazd PTG, 2, 127–135.
Kulczyńska, K. (2013). Factors controlling consumer behaviour in frontier towns. Bulletin of Geography (Socio-Economic Series), 19, 45–60.
Kulczyńska, K., Matykowski, R. (2008). Struktura przestrzenno-handlowa przygranicznego zespołu miejskiego Česky Těšin-Cieszyn (Spatial-commercial structure of the Cieszyn-Český Těšín frontier urban complex). In: D. Świątek, M. Bednarek, P. Siłka (eds.), Współczesne problemy badawcze geografii polskiej – geografia człowieka. Dokumentacja Geograficzna, 36, PAN IGiPZ i PTG, 202–207.
Kulczyńska, K., Matykowski, M., Siwek, T. (2009). Cieszyn i Śląsk Cieszyński a przemiany polityczne na pograniczu Olzy w XX wieku (Cieszyn and Cieszyn Silesia facing political changes in the Olza borderland in the 20th century). In: M. Kulesza (ed.), Geografia historyczna jako determinanta rozwoju nauk humanistycznych. Legnica–Łódź: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy, Katedra Geografii Politycznej i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Łódzkiego, 97–107.
Matykowski, R., Schaefer, K. (1996). Społeczne i ekonomiczne aspekty funkcjonowania przygranicznego zespołu miejskiego Gubin-Guben (Social and economic aspects of operation of the frontier urban complex). Biuletyn KPZK PAN, 171, 91–103.
Nowak, K. (ed.). (2008). Pierwsza niepodległość. Polacy na Śląsku Cieszyńskim w 1918 roku (First independence. Poles in Cieszyn Silesia in 1918). Cieszyn: Biuro Promocji i Informacji Urzędu Miejskiego.
Preiss, S., Hengelhaupt, U., Groblica, S., Wille, A., Oramus, D. (2003). Słubice. Historia – topografia – rozwój. Geschichte – Topografie – Entwicklung (Słubice. History – topography – development). Słubice: Collegium Polonicum.
Romiszewska, I. (1996). Gospodarka (Economy). In: M. Rutowska (ed.), Słubice 1945–1995. Słubice: Agencja Wydawniczo-Poligraficzna „BAJT”, 115–172.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Złożenie artykułu do druku oznacza wyrażenie zgody na bezpłatne (tj. bez honorariów autorskich) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wydawcę i zezwolenie na wydanie pracy w postaci drukowanej w dowolnej liczbie egzemplarzy oraz zamieszczenie jej w postaci otwartego dostępu na stronie internetowej czasopisma, w bibliotekach cyfrowych oraz innych cyfrowych platformach wydawniczych, z którymi Wydawca zawarł lub zawrze stosowne porozumienie o udostępnianiu. W przypadku artykułów wieloautorskich przyjmuje się, że autor zgłaszający pracę („correspondingauthor”) ma pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych współautorów w tym zakresie. Autorzy są proszeni o podpisanie stosownego oświadczenia w tej sprawie.
