Dziedzictwo kulturowo-historyczne obszarów wiejskich Podhala w strategiach rozwoju gmin
DOI:
https://doi.org/10.24917/20845456.13.14Słowa kluczowe:
dziedzictwo kulturowo-historyczne; folklor; wiejska turystyka kulturowa; PodhaleAbstrakt
Dziedzictwo kulturowo-historyczne i turystyka kulturowa to ważne czynniki społeczno-ekonomicznego rozwoju obszarów wiejskich Podhala. Region ten posiada atrakcyjne walory antropogeniczne dzięki którym istnieje możliwość uprawiania na Podhalu nie tylko turystyki wypoczynkowej, pieszej górskiej, narciarskiej czy ekoturystyki, ale również turystyki kulturowej będącej formą turystyki poznawczej oraz krajoznawczej. W jej rozwoju, oprócz zabytków architektury, muzeów, skansenów, kultywowania folkloru, tradycji ważna jest aktywność władz samorządowych. Problem badawczy postawiony w niniejszym opracowaniu dotyczy analizy walorów kulturowych i elementów dziedzictwa kulturowo-historycznego obszarów wiejskich Podhala zawartych w strategiach rozwoju siedmiu gmin podhalańskich (Biały Dunajec, Bukowina Tatrzańska, Czarny Dunajec, Kościelisko, Nowy Targ, Poronin i Szaflary). Atrakcje te są zapisane w silnych i słabych stronach Analiz SWOT. Metodą badawczą były studia dokumentów strategicznych. Aby zrealizować główny cel pracy związany z analizą lokalnych walorów antropogenicznych, w marcu 2018 roku poddano analizie wymienione 2 elementy składowe Analizy SWOT wyszczególnionych gmin. Zostały w nich zapisane różne atrybuty i czynniki bezpośrednio odnoszące się do rozwoju lokalnej turystyki, w tym turystyki kulturowej. Do najważniejszych zaliczono: folklor, zabytki architektury, twórczość ludową oraz produkty regionalne i tradycyjne. Cele pośrednie dotyczyły charakterystyki najważniejszych pojęć związanych z dziedzictwem kulturowo-historycznym. Opisano na podstawie literatury walory kulturowe (antropogeniczne), istotę wartości kulturowych, zdefiniowano pojęcie tradycji i folkloru oraz turystyki kulturowej i wiejskiej turystyki kulturowej.
Bibliografia
Adamska-Poszwa, M. (2011). Turystyka a dziedzictwo kulturowe mieszkańców dawnego hrabstwa kłodzkiego, W: M.K. Leniarek, P. Oleśniewicz, K. Widawski (red.), Instrumentalizacja turystyki kulturowej. Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania „Edukacja”, 207.
Borne, H., Doliński, A. (1998). Organizacja turystyki. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka akcyjna, 40.
Buczkowska, K. (2008). Turystyka kulturowa. Poznań: AWF, 56.
Gutowska, K., Kobyliński, Z. (2011). Zarządzanie dziedzictwem kulturowym – nowa dziedzina nauczania akademickiego i badań naukowych, W: K. Opolski (red.), Mazowsze Studia Regionalne nr 6/2011. I. Analizy i Studia. Warszawa: Wydawnictwo Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie, 51.
Jędrysiak, T. (2010). Wiejska turystyka kulturowa. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 31, 39.
Kołodziejczyk, A. (1979). Rola elementów kultury w turystyce. Warszawa: Instytut Turystyki, 9–10.
Kopaliński, T. (1987). Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: PIW, 1196.
Majewski, J. (1997). Smak polskiej wsi. Warszawa: Tourism Development International Ltd., 16.
Mazur, E. (2000). Leksykon turystyki i krajoznawstwa. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 62–63.
Niedziółka, A. (2016). Czynniki rozwoju turystyki kulturowej i promocja dziedzictwa kulturowo-historycznego na Podhalu. W: K. Vinohradnik (red.), Wieś i Doradztwo. Pismo Małopolskiego Stowarzyszenia Doradztwa Rolniczego. Nr 1 (80) Styczeń-Marzec 2016, Kraków: Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rolniczego zs. w Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie, 15.
Przybyszewska-Gudelis, R., Grabiszewski, M. i Iwicki, S. (1979). Problematyka waloryzacji i zagospodarowania turystycznego miejscowości krajoznawczych w Polsce. Warszawa: Instytut Turystyki, 41.
Różycki, P. (2006). Zarys wiedzy o turystyce. Kraków: Wydawnictwo Proksenia, 75.
Sikora, J., Wartecka-Ważyńska, A. (2013). Wybrane uwarunkowania turystyki wiejskiej. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 91.
(2014) Strategia Rozwoju Gminy Biały Dunajec na lata 2014–2020, FRDL Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji, Biały Dunajec.
(2015) Strategia Rozwoju Gminy Bukowina Tatrzańska na lata 2015–2020, FRDL Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji, Bukowina Tatrzańska.
(2015) Strategia Rozwoju Gminy Nowy Targ na lata 2015–2022.
(2016) Strategia Rozwoju Gminy Kościelisko na lata 2016–2022 , Kościelisko.
(2016) Strategia Rozwoju Gminy Poronin na lata 2016–2022, FRDL Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji, Poronin.
Von Rohrscheidt, A., Mikos (2008). Turystyka kulturowa. Fenomen. Potencjał. Perspektywy. Podręcznik akademicki. Gniezno: SHM Milenium, 103.
Ziarkowski, D. (2011). Zabytki a turystyka. Studium poświęcone historii naukowego i krajoznawczego poznawania Doliny Prądnika. Kraków: Wydawnictwo Proksenia, 27.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Złożenie artykułu do druku oznacza wyrażenie zgody na bezpłatne (tj. bez honorariów autorskich) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wydawcę i zezwolenie na wydanie pracy w postaci drukowanej w dowolnej liczbie egzemplarzy oraz zamieszczenie jej w postaci otwartego dostępu na stronie internetowej czasopisma, w bibliotekach cyfrowych oraz innych cyfrowych platformach wydawniczych, z którymi Wydawca zawarł lub zawrze stosowne porozumienie o udostępnianiu. W przypadku artykułów wieloautorskich przyjmuje się, że autor zgłaszający pracę („correspondingauthor”) ma pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych współautorów w tym zakresie. Autorzy są proszeni o podpisanie stosownego oświadczenia w tej sprawie.
