Zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w województwie małopolskim
DOI:
https://doi.org/10.24917/20845456.15.1Słowa kluczowe:
dysproporcje rozwojowe, obszary wiejskie, rozwój społeczno-gospodarczy, województwo małopolskieAbstrakt
Za główny cel pracy przyjęto określenie zróżnicowania rozwoju społeczno-gospodarczego na obszarach wiejskich województwa małopolskiego, jak i określenie dynamiki jego zmian w przyjętym okresie. Wykorzystano dane statystyczne dla 168 wiejskich jednostek przestrzennych - gmin wiejskich oraz obszarów wiejskich gmin miejsko-wiejskich. Podstawowym źródłem danych był Główny Urząd Statystyczny (dla lat 2002-2017) oraz Urząd Komunikacji Elektronicznej (dla roku 2017). Pozyskane dane posłużyły do obliczenia wskaźnika syntetycznego rozwoju społeczno-gospodarczego dla obszarów wiejskich, który składa się z następujących grup wskaźników: społecznych, demograficznych, rynku pracy, sektora rolniczego, warunków mieszkaniowych i infrastruktury. Łącznie, na potrzeby analizy, wykorzystano dwadzieścia sześć wskaźników. Stały się one podstawą do określenia obszarów wiejskich charakteryzujących się najwyższym poziomem rozwoju, tych będące na etapie stagnacji oraz jednostek wyróżniających się regresem społeczno-gospodarczego. Jednocześnie zbadano dla analizowanego obszaru, dynamikę poszczególnych grup określając cztery typy jednostek, uwzględniając relację wartości danych grup wskaźników i ich dynamikę w przyjętym okresie. Z przeprowadzonej analizy wynika, że narastają dysproporcje pomiędzy gminami bardzo słabo i bardzo wysoko rozwiniętymi gospodarczo, zwłaszcza w zakresie wskaźników opisujących rynek pracy. Jednocześnie widać zmniejszanie dysproporcji rozwojowych wśród wskaźników opisujących cechy demograficzne, jak i warunki mieszkaniowe.
Bibliografia
Brańka, P. (2014). Metodyczne aspekty identyfikacji procesów semiurbanizacji na obszarach wiejskich. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 936 (12), 5–16.
Brańka, P. (2015). Zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w woj. małopolskim. Studia KPZK 161, 362–370.
Churski, P. (2013). Szanse i zagrożenia rozwoju obszarów peryferyjnych. Przykład Bieszczad. W: E. Małuszyńska (red.), Dynamika, cele i polityka zintegrowanego rozwoju regionów. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 225–240.
Gawlikowska-Hueckel, K., Szlachta, J. (red.). (2014). Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki. Implikacje dla polityki rozwoju regionalnego. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer Business.
Górz, B. (2002). Współczesne przemiany na obszarach wiejskich Podhala. Przegląd Geograficzny, 74, 451–468.
Gregory, S. (1976). Metody statystyki w geografii. Warszawa: PWN.
Heffner, K., Rosner, A., Stanny, M. (2007). Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego gmin wiejskich a dynamika przemian. W: Rosner A. (red.), Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian. Warszawa: IRWiR PAN.
Jarocka, M. (2015). Wybór formuły normalizacyjnej w analizie porównawczej obiektów wielocechowych. Economics and Management, 1.
Jenks, G.F. (1967). The data model concept in statistical mapping. International Yearbook of Cartography, 7, 186–190.
Parysek, J. (1997). Podstawy gospodarki lokalnej. Poznań: Wydawnictwo naukowe UAM.
Pasławski, J. (2003). Jak opracować kartogram. Warszawa: Wyd. Uniwersytet Warszawski.
Perkal, J. (1953). O wskaźnikach antropologicznych. Przegląd Antropologiczny, 19, 210–221.
Raport o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce w 2017 r. (2018). Warszawa: Urząd Komunikacji Elektronicznej.
Rosner, A., Stanny, M. (2014). Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap I. Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Warszawa: RRWiR PAN.
Runge, J. (2007). Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Stanny, M. (2013). Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Warszawa: IRWiR PAN.
Uliszak, R. (2013). Wizja wsi małopolskiej – rok 2050 – spodziewane scenariusze zmian. Studia Obszarów Wiejskich, t. 31, 67–82.
Zioło, Z. (2014). Functioning of the rural areas in the structure of geographic space. Studia Regionalne, 39, 32–47.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Złożenie artykułu do druku oznacza wyrażenie zgody na bezpłatne (tj. bez honorariów autorskich) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wydawcę i zezwolenie na wydanie pracy w postaci drukowanej w dowolnej liczbie egzemplarzy oraz zamieszczenie jej w postaci otwartego dostępu na stronie internetowej czasopisma, w bibliotekach cyfrowych oraz innych cyfrowych platformach wydawniczych, z którymi Wydawca zawarł lub zawrze stosowne porozumienie o udostępnianiu. W przypadku artykułów wieloautorskich przyjmuje się, że autor zgłaszający pracę („correspondingauthor”) ma pełnomocnictwo do reprezentowania pozostałych współautorów w tym zakresie. Autorzy są proszeni o podpisanie stosownego oświadczenia w tej sprawie.
